🌾Phát triển khả năng ngữ âm và vận động cơ quan phát âm của trẻ🌾
Học đọc, học viết của trẻ không phải bắt đầu từ con số không. Để xây dựng nền tảng cho việc đọc - viết chính là trẻ phải bắt đầu phát triển các kỹ năng tiền thân, những kỹ năng vốn được manh nha .
🪷𝐏𝐡𝐚́𝐭 𝐭𝐫𝐢𝐞̂̉𝐧 𝐤𝐡𝐚̉ 𝐧𝐚̆𝐧𝐠 𝐥𝐢̃𝐧𝐡 𝐡𝐨̣̂𝐢 𝐧𝐠𝐮̛̃ 𝐚̂𝐦 𝐯𝐚̀ 𝐯𝐚̣̂𝐧 đ𝐨̣̂𝐧𝐠 𝐜𝐨̛ 𝐪𝐮𝐚𝐧 𝐩𝐡𝐚́𝐭 𝐚̂𝐦 𝐝𝐮̛̣𝐚 𝐯𝐚̀𝐨 đ𝐚̣̆𝐜 đ𝐢𝐞̂̉𝐦 𝐬𝐢𝐧𝐡 𝐡𝐨̣𝐜 𝐜𝐮̉𝐚 𝐭𝐫𝐞̉.🪷
🧠Về não bộ, tiếng kêu được kiểm soát bởi thân não, trưởng thành sớm hơn vỏ não. Sự phát triển thần kinh của cấu trúc não cao hơn trùng hợp với sự phát triển nhất định trong sự phát âm của trẻ. Ví dụ, bắt đầu gừ gừ (cooing) ở 6 - 8 tuần xảy ra như một số khu vực của hệ viên (Limbic) bắt đầu hoạt động. Hệ Limbic là một hệ thống dây thần kinh và mạng lưới phức tạp trong não, liên quan đến một số khu vực gần rìa vỏ não liên quan đến bản năng và tâm trạng. Nó kiểm soát các cảm xúc cơ bản (sợ hãi, vui sướng, tức giận) và các động cơ (đói, tình dục, sự thống trị, chăm sóc con). Hệ Limbic được biết là có liên quan đến biểu hiện cảm xúc, và gừ gừ (cooing) ở trẻ sơ sinh có liên quan đến cảm giác hài lòng. Sự phát triển xa hơn của hệ Limbic có thể là nguyên nhân dẫn đến sự xuất hiện của tiếng cười vào khoảng 16 tuần tuổi. Cuối cùng, vỏ não động cơ phát triển muộn hơn các cấu trúc nói trên có thể là cần thiết cho việc bập bẹ, bắt đầu từ 6 đến 9 tháng tuổi.
👄Khoang miệng, nơi phát ra âm thanh của trẻ sơ sinh nhỏ hơn so với người lớn, và ban đầu cũng có hình dạng khác với khoang miệng của người lớn: Lưỡi của đứa trẻ lấp đầy toàn bộ miệng, do đó làm giảm phạm vi di chuyển. Khi xương mặt phát triển, phạm vi di chuyển sẽ tăng lên, điều này có thể góp phần làm tăng âm thanh mà trẻ sơ sinh bắt đầu sản sinh. Sự phát triển của các cơ và các cơ quan cảm giác cũng giúp trẻ sơ sinh kiểm soát được việc sản sinh âm thanh. Sự chuyển động hạn chế của hàm và miệng của trẻ sơ sinh có thể là nguyên nhân làm thay đổi cấu trúc âm tiết phụ âm - nguyên âm (consonant - vowel) trong tiếng bập bẹ (babbling) và thậm chí có thể suy đoán sự chiếm ưu thế của các âm tiết có cấu trúc phụ âm - nguyên âm trong các ngôn ngữ trên thế giới là do sự tiến hóa của việc hạn chế sự vận động của cơ quan phát âm của con người.
Sự khác biệt giữa đường âm thanh của trẻ sơ sinh và người lớn có thể thấy trong hình sau đây.
🪷𝐘́ 𝐧𝐠𝐡𝐢̃𝐚 𝐜𝐮̉𝐚 𝐯𝐢𝐞̣̂𝐜 𝐩𝐡𝐚́𝐭 𝐭𝐫𝐢𝐞̂̉𝐧 𝐧𝐠𝐮̛̃ 𝐚̂𝐦🪷
✍️Việc học đọc, học viết của trẻ không phải bắt đầu từ con số không. Để xây dựng nền tảng cho việc đọc - viết chính là trẻ phải bắt đầu phát triển các kỹ năng tiền thân, những kỹ năng vốn được manh nha và vun đắp từ khi trẻ học phát âm. Việc xử lý thông tin ngữ âm và đặc biệt là nhận thức về âm vị học là rất quan trọng. Khả năng phân tích cấu trúc âm thanh của từ có ý nghĩa cần thiết, quan trọng để trẻ vận dụng và sẽ được giáo dục phổ thông thúc đẩy mạnh mẽ. Trẻ em gặp phải các vấn đề ở cuối tuổi mẫu giáo cũng có nguy cơ khó khăn trong phát triển về đọc và viết. Nhận thức về ngữ âm học là đặc trưng quan trọng nhất của sự phát triển đọc và mối liên hệ chặt chẽ giữa năng lực ngữ âm với năng lực chính tả đã được chứng minh.
✍️Khoảng 2/3 số trẻ em bị rối loạn ngôn ngữ đọc - viết khi vào bậc tiểu học có thể đã bộc lộ sự khó khăn trong nhận thức ngữ âm khi còn ở trường mầm non .Vì lý do này, nhiều nhà nghiên cứu chấn đoán được sớm các vẫn để trong lĩnh vực nhận thức âm vị học đã được giao một vai trò đặc biệt để phòng ngừa.
✍️Tuy nhiên, một số nghiên cứu gần đây đã đặt khả năng chẩn đoán và tiên đoán của các bài kiểm tra nhận thức về âm vị học - cũng như sự cần thiết hoặc hiệu quả của việc quảng bá nó trước khi bắt đầu giảng dạy về đọc và viết
✍️Nhận thức về âm vị học (phonemic awareness) cung cấp nền tảng cho ngữ âm học (phonics). Ngữ âm học là sự hiểu biết về mối liên hệ giữa âm thanh và chữ viết, là bước đầu tiên hướng tới hành động mà chúng ta gọi là đọc.
❤️Khi đó nhận thức ngữ âm học của một đứa trẻ tức là nhìn vào khả năng của trẻ trong việc vận dụng một số kĩ năng khác nhau. Một đứa trẻ có nhận thức về âm vị học mạnh thì có thể nhận ra và sử dụng vần, chia nhỏ các từ thành những âm tiết, pha trộn các âm vị thành các âm tiết và các từ, xác định bắt đầu và kết thúc âm thanh bằng một âm tiết và xem các từ nhỏ hơn trong các từ lớn hơn (ví dụ: "giang" trong "Hà Giang" hay "Kiên Giang", "sát" trong "cảnh sát"...).